وەڵام
ئەم جۆرە کاتژمێرانە زیاتر لە شوێنە زانستییەکاندا هەڵدەواسرێن تا سەرنجی سەیرگەل بەلای خۆیدا ڕابکێشێت و پێوەی سەرقاڵ بن و یاسا ماتماتیکییەکانیان بێتەوە یاد. A ) تەنیا هەر چەند کردارێکی سادەی ماتماتیکە و بە شیکاریان ئەوا ئەو کاژێرە دەسنیشان دەکات. 1 – 0 = 01:00 ,, x2 + 33 = 31 , x2 = 4 , x = 02:00 ,, 2×2+3=07:00 ,, 789.099 – 789.090 = 09:00…………. B ) کاژێرەکانی سەر ئەم کاتژمێرە لەسەر بنچینەی زانستی ( Trigonometry ) واتە سێگۆشەکاری دانراوە و بە کەمێك وردبینی ئەو ساتانەمان بۆ بەدەسدێت. هێمای ( پای π واتە ڕێژەی نەگۆڕ) کە لە سێگۆشەکارییدا بە ( 180 پلە)ی تەواو دێتە ئەژماردن. گۆشەکانی کاتژمێر کراوە بە 360 بەشی یەکسانەوە و بەهەر بەشە دەوترێت چرکە یا یەك پلەی تەواو، گۆشەی نێوان هەردوو میلی کاژێرنما و خولەکنما لە یەك کاژێرێ تەواودا یەکسانە بە 30 پلەی تەواو(300 × 12 = 360 پلە ) گۆشەی نێوان ( 12:00 و 01:00 ) 30 پلەیە، گۆشەی نێوان ( 12:00 و 02:00 ) دەبێتە 60 پلە.، گۆشەی نێوان ( 12:00 و 07:00 ) 210 پلەیە.............هتد. کەواتە هەر لەسر ئەو ڕۆشناییە دەتوانرێت بڕی هەر کاژێرێك دەسنیشان بکرێت:ـ 1800/6 = 300 = 01:00 ,, 180/3= 600 = 02:00 ,, 1800/2 = 900 = 03:00 ,, 2 × 1800/3 = 1200 = 04:00 ,, 1800 = 1800 = 06:00 ,,…..,, 5 × 1800/3 = 3000 = 10:00 ……