چیم، چَمن، مَرغ، فَریز، پَریز. (علفی است شبیه گندم که در اطراف جوب و جاهای آبدار به هم می¬رسد و متن باغچەها از آن می¬سازند.)

مێرگ، چیمەن. [چەمەن، مێرگ (گیایەکی بەناو بانگه له گەنم دەچێت. که له دەوروبەری جۆگه و شۆینەی ئاوداردا سەوز دەبێت و «تەخت زەوێنە»ی باخچەی لێ دروست دەکەن.)]

مَرج، فَرِیز.

گل برداشته شده از کنار چشمه و جویبار
برویم
از من
نسبت به من
ساق پا
حرف «چ»

قوڕی هەڵنەقەندراو لە مێرگ
بڕۆین، بچین
چی من: چیم بەسەرتەوە
چ شتێکم: چیم لێ دەکەی
بەلەک، پووز
پیتی شەشەم لە ئەلفوبێتکەدا

تیپی سێزدەمینی ئابێی کوردییە. (باک) بەشی خووارەوەی لوولاکان، چیپ. (ڕۆژ) ئەو قوڕو لیتەیە، کە بە گیاو چایەرەوە بە پێی ماڵاتانەوە هەڵدەکەنرێ یا هەڵدەکەنرێ و لە شووێنێکی تر دەچێنرێ یا لە پێش جۆگەی دادەنرێ تا ڕێی ئاوەکە بگۆڕی. (باک) زەوییەکە پڕ لە ڕەگی گیای فریزوو بێ دووای فریزوو ڕنینەوە، (کۆ) گیاو گۆڵی ڕەنگ تێک ئاڵاو، مێرگ، چیمەن. (جەبا.، کە) بەردی ڕەقی سوواوی نێو ئاوێیە. (باک) لوولاک. من چیم، ئەمن چیم، لە(چی)و (م) پێکهاتووە، چی: چتە، (م)یش ڕاناوی تاکەکەسی یەکەمی ئامادەیە

چەتیمۆک، حەیتە

بریتییە لە کەسێک کە هەرگیز تەریق نەبێتەوە

پررو

بێ شەرم لە قسەدا

چالهٔ پر شده از خاک

چاڵی پڕەوە کراو

(ژینیرالیسیم - jinîralîsîm)

فه رمانده یی گشتی.

کاربین٬ بە مشوور.-ی: کاربینی٬ بەمشووری

(کەتیم – ketîm)

پەنهان، ڤەشارتی، رازپۆش.

(کەریم - kerîm)

خودان کەرەم، سەخی، دڵاوا، بەخشنده.

(كەليم - kelîm)

نازناوی حەزرەتی موسایه، هاودەم.

گلیم

بەڕە، سیپاڵ، رایەخی تەنک و کەم بایی

کێم