تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
گاری
[ا ]
(گاری - garî)
گاری، گالیسکە، پایتۆن، عەرەبانە، ناپایەدار.
گاری
گاری
گاری
عەرەبانەی لەسەر دوو چەرخ کە ئەسپ دەیکێشن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گاریتە
گاریتە(باک.)
گاریسۆک(باک.)
تەرزەی گەورە.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گاریە
دەفرێکی تایبەتییە گەورەیە، پڕ دەکرێ لە ئاو و دەنرێ لە وڵاخ
گاریە
گاری
کوندەی گەورەی ئاوکێش کە لەسەر بارەبەری دادەنێن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئانگارین
جەدوەلی حیساب
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
روزگاریافتن
[مص. ل ]
(رووزگار یافته ن - rûzgar yaften)
ده رفه ت دۆزینه وه، ده رفه ت به ده ست هێنان، هه ل هه ڵکه وتن.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
نگاریدن
[مص. م ]
(نیگاریدەن - nigarîden)
نووسین، نیگارکێشان.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
نگارین
[ص. ن ]
(نیگارین - nigarîn)
ماشوقەی جوان، رەنگین، رازاوە، نەخشێنراو.
نگارین
نقاشی
منقش
نگارین
شکڵ کێشان
نەخشاو، ڕەنگاورەنگ کریاگ
سەرچاوە: نالی
نیگارین
وێنە لەسەر کراو.

دیدەم هەمو شۆراوە بە شۆراوی سوروشکم
لەم لەوحە نیگارینە نە عەین و نە ئەثەر ما
ڕێکخراوەی ڕزگاریخوازی
فەڵەستین سازمان آزادیبخش فلسطین
ڕێکخراوەی ڕزگاریخوازی
Palestine Liberation Organization (PLO)
ڕێکخراوەی ڕزگاریخوازی
ئەم ڕێکخراوە لە ساڵی 1964بەمەبەستی یەکخستنی گرووپە فەلەستینیە ئاوارەکان لە بەرەیەکی یەکگرتوودا بۆ تێکشکانی دەسەڵاتی زایۆنیستەکان و ستاندنەوەی ناوچە داگیرکراوەکان دامەزراوە و تەواوی وەڵاتانی عەرەب و وەڵاتانی دوژمنی ئیسراییل، ئەم ڕێکخراوە بە نوێنەری ڕاستەقینەی خەڵکی فەلەستین دەزانن. ڕێکخراو، یاسر عەرەفات بە سەرۆکی خۆی هەڵدەبژێرێ کە ئەودەم سەرۆکی گەورەترین ڕێکخراوی سیاسی فەلەستینیەکان بوو (بڕوانە ئەلفەتح) . سەرۆکی ڕێکخراو لە کۆنفرانسەکانی وەڵاتانی عەرەب، هاوشانی ڕێبەرانی ئەم دەوڵەتانە بەشداری دەکات. تا ساڵی 1970 ناوەندی ڕێکخراوەکە لە ئەردەن بوو بەڵام بەهۆی ئەو پێکادانە خوێناوییەی کە لە سێپتەمبەری ئەو ساڵە لەنێوان سوپای ئەو وەڵاتە و چەکدارانی فەلەستینی ڕوویدا، فەلەستینیەکان قەڵاچۆکران و ڕێکخراو، ناوەندی چالاکییەکانی خۆی گواستەوە بۆ سووریا و لوبنان.
ساڵی 1982 بەهۆی زەبر و زۆری هێزەکانی ئیسرایل بۆ بنکەکانی ڕێکخراوەکە لە لوبنان، ڕێکخراو ناچار بوو ناوەندی چالاکییەکانی خۆی بگوازێتەوە بۆ تونس. لە ساڵی 1988 ڕێکخراوەی ڕزگاریخوازی فەلەستین، دەوڵەتی فەلەستینی لە تاراوگە دامەزراند و یاسر عەرەفات بە سەرۆکی ئەم دەوڵەتە هەڵبژێردرا و لە لایەن پەنجا دەوڵەتی ئەو کاتە بە ڕەسمی ناسرا. (بڕوانە: دەوڵەتی تاراوگە)
دوابەدوای دەستپێکردنی پڕۆسەی ئاشتی نێوان عەرەب و ئیسراییل و ڕێککەوتننامەی ئاشتی مەدرید، دەوڵەتی فەلەستین بارەگاکەی خۆی گواستەوە بۆ کەرتی غەزە لە خاکی فەلەستین و لە هەڵبژاردنێکی گشتی لە ساڵی 1996، جاڕێکی دیکە یاسر عەرەفات بە سەروکی دەوڵەتی فەلەستینی هەڵبژێردرا. لە یانزەی نۆڤەمبەری 2004 یاسر عەرەفات کۆچی دوایی کرد و سەرۆکایەتی حکوومەتی فەلەستینی لە 9/1/2005 سپێردرایە مەحموود عەبباس ناسراو بە ئەبوومازن. بەڵام بەهۆی ناکارا بوونی ئەم حکوومەتە (بە ڕێبەرایەتی ئەلفەتح) و نادیاربوونی مافەکان و چارەنووسی فەلەستینیەکان و پەککەوتنی ئابووری لەناوچەکانی ژێر دەسەڵاتی خۆیدا لە هەڵبژاردنە گشتییەکانی 15/1/ 2006 ڕێکخراوەی حەماس* (بزاڤی خۆڕاگری ئیسلامی) توانی لەسەرجەم 132 کورسی 72 کورسی بباتەوە و بەم جۆرە دەوڵەتی نوێی فەلەستینیەکان دابمەزرێنێ. دوابەدوای سەرکەوتنی حەماس، ئیسراییل و وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا یارمەتییەکانی خۆیان بۆ خەڵکی فەلەستین ڕاوەستاند و ئیسراییل بۆ پێوەندیگرتن لەگەڵ حکوومەتی فەلەستینی سێ مەرجی دیاری کرد کە بریتی بوون لە:
ـــ دەبێ حەماس لقی چەکداری خۆی لە چەک داماڵێ.
ـــ مادەی «لەناوبردنی ئیسراییل» لە پلاتفۆرمی حەماسدا نەمێنێ.
ـــ هەموو ڕێککەوتنەکانی نێوان حکوومەتی فەلەستینی و ئیسراییل بەهەند بگیرێت.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئامۆژگاری
بەسەر یەکێک هاتن و ڕێی باش پیشاندانی
ئامۆژگاری
[[ئا ــ مۆژ «ریـ.. فعـ..» + گار = کار + ٢- ئی، پهـ: ئامۆژاکاریهـ]]
«نتـ.» ١- نەسیحەت «بۆ کاروباری کۆمەڵایەتی»، ٢- تەعلیمات «بۆ کاری سیاسی، ئیدارە و...» : ئەوەندەی ئامۆژگاری دەکەن هەروەک خۆیەتی، هێند لاسارە ئامۆژگاری کەسی بە گوێدا ناچێ. تێبــ. ــ ئەم وشەیە لە ڕیشەی فیعلێکی کۆنی کوردی «ئا ــ موژ. مۆچ.» وەرگیراوە کە ئێستا خۆی لە بیر چۆتەوە و ڕەگەکەی لە چەند وشەیێکی تریشدا «دەستەمۆ، نامۆیی» دەبیندرێ. ب» لە زمانی فارسیدا سنێ مەسدەری ئامووزانیدەن، ئاموو زیدەن و ئامووختەن هەر لەو کۆنە فیعلە ماوەتەوه، بەرامبەر بەم وشەیەی کوردیش «ئامووزگاری» هەیه، کە «حمسـ.» ە و مەعنای ئێستای «مامۆستای قوتابخانەی ئیبتیدایی» یه، جا وەکوو دەبینین لە کوردیدا مەعنای ئەم وشەیە لە جەوهەرا جۆرە «فێر کردن» ێکی تێدایە بەڵام پێوەندی بە دەرس و خوێندنەوە نیە. * ئامۆژیاری، مۆچ، مووچاری، مۆچیاری، مۆژگاری
ئامۆژگاری
پەنددادان، بەسەر یەکێکداهاتن و ڕێی باش نیشاندان، شیرەت، پەند، داباش، ئامۆژکاری، ئامۆژیاری، مۆچیاری، گوور، مۆژیاری، ئامۆژی، بەخێوکردن، لاواندنەوە، بەسەر ڕۆیشتن، بەسەر داهاتن. ڕێی باش نیشاندان
ئامۆژگاری کردن
«مستـ. متـ.» نەسیحەت کردن، دەرس دادان قسەوەبەرنان «تەلقین».
ئامۆژگاری کردن
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئێجگاری
وتەیەکە بڕانەوەو ئەوپەڕی شت پێشان دەدا
ئێجگاری
به تمامی، یکباره
ئێجگاری
یەکجاری، بەتەواوی، بێ وەگەڕان و دوپات کردنەوە، هەرگیز، ئێتر قەت: ئێجگاری بارم کرد، ئێجگاری نایدوێنم
ئێجگاری
١- (بنت.) بە تەواوی بۆ هەمیشە، بە جارێ. بە ئێجگاری وازی لە خوێندن هێناوە. ٢- (ست.) هەمیشەیی، داییمی. ڕۆیشتنی ئێجگاری بێ. * ئێگجاری، ئێجگاری، یەجگاری.
ئێجگاری
ئێجگاری
بڕوانە: ئێگجاری
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
انگشت نگاری
[ا - مص ]
(ئەنگوشت نیگاری - enguşt nigarî)
پەنجەمۆر، وەرگرتنی چاپی پەنجەکان.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بێگاری
ئیشێکە کە بەبێگار بەمەردووم بکرێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
بێگاری
بێگارکردن بەمەردووم
بێگاری
مَجرَگی، مَچَکی، شیگاری، شاکری، اُلاغی، بیگاری.
بێگاری
خوێڕایی، مفتەکی. [کاری زۆرەملی کردن.]
بێگاری
سُخريّ، تَکلیفی، مَجّاني.
بێگاری
بیگاری