وشەدان

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

شەولدان

قەدەم، تینی تاو کە لە تاوساندا مرۆ لە پێشەوە دەبینێ

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

غولدنگ

[ص. عا ]

(غوولدەنگ - xûl deng)

کەسی زل و زەبەلاح و ناقۆڵا و ناشیرین.

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

قنگ خولدان

قوون هەڵسووڕاندن٬ سەماکردن٬ قەلبیره٬ قڕان٬ قنگ هەڵتەکاندن

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

قولدار

مەردوومی بێ شەرمی بێ حەیا

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

قەولدان

بەڵێنی و پیماندان

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

لوولدان

نوردیدن
کنایه از با شتاب خوردن

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

لوولدان

لوولکردنی شت

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

لوولدان

بریتییە لە خواردنی شتێک بەهەڵپە و دەستوبرد

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

لوولدان

پێچ دان، پێچانەوە
برێتی لە بەپەلە خواردن

سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان

لوولدان

تێکەوە پێچان٬ وەرپێچان٬ (باک.): تاپان٬ پێچانەوە٬ (باک.): یەکێکە لەمرازی کەرەستەی تەونی٬ (دەر.):لوولکه٬ پەلوو (چێشتێکە)

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

لچ خولدان

با شتاب حرف زدن

سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ

لچ خولدان

دەم بادان لەکاتی قسەکردندا

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

لچ خولدان

قسەی بە پەلە کردن

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُوَلِّدَة

قابِلَة / مامانی ئافرەت.

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - فارسی)

کولدار

غمگین
زخمی

سەرچاوە: هەنبانە بۆرینە (کوردی - کوردی)

کولدار

دڵ بە خەم
بریندار

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أثكَلَ الأمَ وَلَدها وأثكَلَ الولد أمه

أفقدها إیاه وأماته عنها / ڕۆڵەی مرد. جەرگی سووتا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أدركَ الولدُ

بلغ سِنّ الرشد / بلوق بوو. گونی کرد. گەیشتە تەمەنی هەرزەکاری.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَولَدَ المرأةَ

أحبَلَها / داوای منداڵی کرد. ئەیویست منداڵی ببێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بأبأ الولدُ

قال بابا / منداڵەکە وتی (بابە. باوکە. باوە).

سەرچاوە: شیرینی نوێ

بَيْتُ الوَلَد

الرَحْم / منداڵدان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تعميد الولد

تَنصیر / بە گاورکردن. بانگی گاورێتی دان. کردن بە فەلە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَمَخَّصَ الجَبَلُ فَوَلَدَ فأراً

شاخ زا مشکی بوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تولد

[مص. ع ]

(تەڤەللود - tevellud)

پەیدا بوون، لەدایک بوون، هاتنەئارا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَلُّد

تَناسُل. تكاثُر / زاوزێ. دروستبوون. بەرهەمهێنان. (بەرە. نەوە. وەچە) خستنەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَلُّد ذاتي أو تلقائي

النُشوء الذاتی / خۆکرد. لەخۆوە دروستبوون.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَوَلَّدَ من

تَشَأَ من / لێی پێکهات. لێی دروستبوو. لێیبوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

حَبَل. حَمل. الولد في بطن أمه

سک. کۆرپەلە. منداڵ لە سکی دایکیا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

حديث التَوَلُّد

ناشیء. آخذ فی الحیاة والنُمو / باڕ. تازەبوو. تازەپێئەگا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

حديث الولادَة أو التَوَلُّد. مولود حديثاً. ناشيء

تازە ناو. تازەلەدایکبوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَبا الوَلَدُ

نَشَأَ / گەورە بوو. پێگەیی. پەروەردە بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَبَّى الوَلَدَ

نَشَّأَهُ. غَذّاه ورَعاهُ / گەورەی کرد. بەخێوی کرد.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

رَبيَ الوَلَدُ

نشأ. نَما. كَبُرَ / گەورە بوو. پەروەردە بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

سَقَطَ الولدُ من بطن أمه

خَرَج / لەدایک بوو. لە سکی دایکی هاتە دەرێ. لەبارچوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عَقَّ الوَلَدُ والِدَة

عَصاهُ. شَقَّ عصا طاعته / کوڕ یاخی بوو لە باوکی. بەلەسە بوو. بە قسەی نەئەکرد. لە ڕوویا هەڵئەگەڕایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

عَمَدَ الولَد

عَمَّدَ. نَصَّرَ / کردی بە گاور. بانگی گاورێتی پیادا.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان