شیویاگ، بەرباد، فێ سەقام [شێواو، ناڕێک (تێکچوونی سەقامگیری)]

مُختَّل، مُضمَحِل، اِختِلال، اِضمِحلال

برباد کردن، بی سامان کردن

بەربادکردن، بێ سەقام کردن، شێوانن [تێکدان، ڕووخاندن]

تَدمیر، تَخریب

(سانسور - sansûr)

ڕه خنه، ئیرادگیری، ته فتیش و چاودێری فیلم وشانۆنامه و بابه تی رۆژنامه و هه ر جۆره بڵاڤۆکێک له لایه ن حکومه ته وه به ر له بڵاوبوونه وه ی، سانسۆر، چاودێری.

سانسور

ئەم زاراوە لە وشەی لاتینی censere بە مانای حوکم کردن و بایەخ دانان وەرگیراوە بەڵام لە زاراوەی سیاسیدا بریتییە لە بەرگری کردن لە بڵاوکردنەوە و دەربڕینی هەر مەرام و بەرهەمێک (ئەدەبی، هونەری، سیاسی، ئایینی و فەلسەفی) کە لە ڕوانگەی سیستەمی سیاسی یا ئەخلاقی ــ کە دەسەڵاتی حاکم پشتیوانی لێ دەکات ــ زیانبار و مەترسیدار لە قەڵەم بدرێت. سانسۆر ڕابردوویەکی دوور و درێژی هەیە بەڵام بەکاربردن و بەرجەستە بوونەوەی ئەم دیاردە دەگەڕێتەوە بۆ قۆناغی پاش داهێنانی چاپ.
کڵێسەی کاتۆلیک لە سەدەی 16 ی زایینی، یەکەمین لیستی کتێبی قەدەغەکراوی ڕاگەیاند و پڕوتستانەکانیش لە سەردەمی «ڕیفۆرمی ئایینی» لە سانسۆر کەڵکیان وەرگرتووە.
سانسۆر لەم چاخەدا بە دوو جۆر ئەنجام دەدرێ:
یەکەم، سانسۆری هۆشیارکەرەوە (ناڕاستەوخۆ) واتە لە پێش چاپ و بڵاوکردنەوە، بەر بە دەربڕینی مەرام یا بڵاوکردنەوەی بەرهەمێک دەگیرێت. لەم جۆرە سانسۆرەدا خاوەنی دەزگەکانی بڵاوکردنەوە ناچار دەکرێن ئەو بابەتانە بڵاو نەکرێنەوە کە لە بەرژەوەندی سیستەمی فەرمانڕەوادا نین یا خود ناچاریان دەکەن بە پێچەوانەی ویستی خۆیان، هەندێ بابەت بۆ پیاهەڵدان و ستایشی حکوومەت بڵاوبکەنەوە. لەم وەڵاتانەدا لەبەر ئەوەی نووسەران تووشی گێچەڵ نەبن، ناچار دەبن بە پارێزەوە شت بنووسن و لە ڕاستیدا خۆ سانسۆر دەکەنەوە (auto-censor).
دووهەم، سانسۆر ی سزادەر (ڕاستەوخۆ)، کە بەپێی یاسا و بە فەرمانی دادگە بەڕێوە دەچێ. سانسۆر بە گشتی تایبەتی وەڵاتانی ئیستبدادی و تۆتالیتەرییە بەڵام لە وەڵاتانی دیموکراتیش تا ڕادەیەک سانسۆر چێ دەکرێت. لەم وەڵاتانەدا کاتێک قۆناغێکی نائاسایی و هەستیار (بۆ وێنە کاتی شەڕ) دێتە پێشەوە، سانسۆر بەکار دەبرێت. هەروەها لە هەموو وەڵاتێک، یاسایەک دەردەچێت تاکوو لە بڵاوبوونەوەی ئەو بەرهەمانەی کە «دژی دەروون پاکی و ئەخلاقی گشتی» بێت، بەرگری بکات.

حابل / تان. ڕایەڵ.

(سه رنیگونسار - sernigûnsar)

ده مه ونخون.

ڕژاو. ڕۆکراو.

تێپەڕی. ڕابورد. بەسەرچوو. تەواو بوو.

أوصَلَهُ الی / ڕەگەز و بنەماڵەی گەیاندەوە بۆ.

سُلالة. أصل / بنەچە. ڕەگەزنامە.

بڕەبڕەی پشت .

ستون فقرات

مۆغەرەی پشت

بڕبڕەی پشتی٬ کاریتەی پشتی.

(سینسین - sinsin)

سه ری په راسو، په ره ی چه رخی ئاو.