تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



جەنگەڵستان
دارستان، لێڕەوار، لێڕ، دارستانی چڕ
حاستەم و دوبەڵا
اندکی
حاستەم و دوبەڵا
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حالة إستثنائياً
حالة طارئة. إضطراریة / هەلومەرجی هاویردە. بارودۆخێکی (نائاسایی. هەڵاوێژ).
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حُبّ الإستطلاع
فُضول / زانخوازی. حەزی سەرانسۆبی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَرب إستنزاف. حَرب إبادة
جەنگی کۆمەڵ کوژی. پرزەبڕین.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حفلة إستِقبال
ئاهەنگی پێشوازی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَقَّقَك بَحَثَ. دَقَّقَ. إستقصى
کۆڵیەوە. توێژیەوە. چووە بنج و بناوانی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حُكومَة دستورية
قانونیة / دەوڵەتی یاسا.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَلَّفَك إستَحلَفَ. ناشَد
پاڕایەوە. لاڵایەوە. نزای کرد.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حُمّى مستديمة
بەکێشەتا. تای درێژخایەن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَوض الأستحمام أو الحمام
بانیو. جورنە.
حکوومەتی دەستووری
حکومت مشروطه
حکوومەتی دەستووری
Constitutional government
حکوومەتی دەستووری
بە ڕژێمێکی سیاسی دەگوترێ کە بەستێنی دەسەڵاتەکەی بەپێی بەربەستی قانوونی بەرتەسک کرابێتەوە. لەم ڕووەوە لە بەرانبەر حکوومەتی ئیستبدادی و دیکتاتۆریدا حکوومەتی دەستووری دێتە ئاراوە. بە واتایەکی دیکە، حکوومەتی دەستووری لەگەڵ حکوومەتی قانوونی بە یەک مانا لێکدراونەتەوە. قانوون بریتییە لە کۆمەڵێ بنەما و پرەنسیپ کە لە لایەکەوە سنووری کردەوەی تاک و کۆمەڵ دیاری دەکات و لە لایەکی دیکەیشەوە ئاستی بەکارهێنانی دەسەڵاتی دەوڵەت سنووردار دەکات. هێنانەکایەی پێوەندییەکی قانوونی لەنێوان حکوومەت و هاووەڵاتیان و پابەندیی هەردوولا بە قانوون، لە مەرجە سەرەکییەکانی حکوومەتی دەستووری لە ئەژمار دێت. زاراوەی «ئازادییەکانی تاک» و «جیاکردنەوەی هێزەکان» * یەکێکی دیکە لە لایەنە سەرەکییەکانی ئەم جۆرە حکوومەتەیە.
لە بەرئەوەی ئەم حکوومەتە سیستەمێکی قانوونییە و بنەماکانی بەپێی یاسا دامەزراوە، لەگەڵ پەرلەمان و پەرلەمانتاری هاوشێوە دەنوێنن. حکوومەتی دەستووری، بە دوو شێوازی جودا هاتۆتە کایەوە: یەکەم، کۆماریی. دووهەم، پاشایەتی. بیرۆکەی حکوومەتی دەستووری لە بنەڕەتەوە، ئەگەڕێتەوە بۆ بزووتنەوەی ئازادیخوازی (لیبرالیزم) *.
حۆقەی ئەستەمۆڵ
حۆقەی ئەستەمۆڵ