تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: شیرینی نوێ
أبد الدَهر. إلى آخر الدهر. الى دهر الداهرين
الی أبد الآبدین / تاهەتا هەتا. هەتاهەتایە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
الى أبَد الا بدين. الى دَهر الداهرين
تا هەتا هەتا. هەتا هەتایە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دهر
[ا.ع ]
(دەهر - dehr)
زەمانه، رؤژگاری بی کؤتایی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دَهر
النازِلَة / لێقەومان. بەڵا. کارەسات.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دَهَرَ (القَومُ. بالقوم) أمرٌ مَكروه
نَزَلَ بِهِم / لێیان قەوما. تووشی بەڵا و ناخۆشی بوون.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دَهر الإنسان
مُدَّة حیاته. الزمن الذی یعیش فیه / تەمەن. ماوەی ژیان.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
عَصر. عِصر. دَهر. زَمَن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دهره
[ا ]
(دەهره - deher)
جوره قەمەیەکی دەسکداره، داس و شمشیری دوو دەم.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دهرود
[ا. مر ]
(دەهرود - dehrid)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دهری
[ص.ن ]
(ده هریی - dehri)
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دَهري
مُلحِد / گومڕاز بێباوەڕ. بەگومان.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دُهري
قدیم. طاعِن فی السِن / بەساڵاچوو. تەمەن درێژ.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أتى عليه الدَهرُ
أهلَكَهُ / زەمانە ڕسوای کرد. پەرێشانی کرد. هیلاکی کرد. شەکەتی کرد. پەکی خست.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أحنَكَ. حَنَّكَ الدهرُ الرَجُلَ
جَعَلَهُ حكیماً / هەڵسوکەوتی زەمانە قاڵی کرد. تێگەیشت. ئاوەسوو بوو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أكل عليه الدَهرُ وشَرِب
أصبَح بالیاً مُهتَزاً. مَضی زَمانَهُ / کۆنە بوو. پەکی کەوت. کەڵکی نەما. باوی نەما.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إزدَهَر
زَهَرَ. أشرق. تلألأ. أضاء / شەوقی دایەوە. بریسکایەوە. گەشایەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إزدهر بالأمر
إحتفظ به وجعله من باله / لەبیری نەچوو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
الوَى بِه الدَهرُ
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَنات الدهر
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تصاريف الدَهر
نَوائِبُه وحدثاته / هەڵسوکەوتی زەمانە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تصاريف الدَهرِ
تقلباتُهُ / هەڵسوکەوتی زەمانە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تقلبات الدهر
تغیرات الزمان / (بێباری. هەڵسوکەوت)ی ڕۆژگار.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
جَلَفَهُ الدهرُ
أذهَبَ ماله / لات کەوت. ڕۆژگار لاتی کرد هیچی نەما. نانوت بوو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَنَكَ. حَنَّكَ. أحنكة الدهر
جعله محنكاً حكیماً / هەڵسوکەوتی زەمانە قاڵی کرد. ژیر بوو. تێگەیشت. ئاوەسوود بوو. دانابوو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
خانَهُ الدَهرُ
غَیَّرَ حاله مِنَ أللین الی الشِدَّة / ڕۆژگار تێیشکان.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
خَنا. خَناة الدَهر
مصائِبُهُ. نوائِبُهُ / دەرد و بەڵای ڕۆژگار.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دارَت عليه الدوائر. دار عليه الدَهرُ
عانَی الشِدَّة / ترشی و تاڵی زۆری چەشت. زۆری سەمەرە بەسەرهات.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
دَلَكَهُ الدَهرُ
حَنَكَهُ وعَلَمَّهُ / ڕۆژگار ئاوەسووی کرد. قاڵی کرد. ڕۆژگار ئاوەسووی کرد. قاڵی کرد.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
رَدحاً من الزمن أو الدهر
زمن طویل / ماوەیەکی درێژ.
سەرچاوە: نالی
صائم الدهر
ئەوەی بەدرێژایی ساڵ بەڕۆژوو بێ.

(صائم الدهر) ی بە ڕۆژ، ئەمما بەڕۆژووی بێ نییەت
(قائم اللیل) ی سلووک، ئەمما سلووکی بێ نوێژ!..
سەرچاوە: شیرینی نوێ
ضَرَب الدَهرُ بينهم
فَرَّقَهُم / ڕۆژگار بڵاوەی پێکردن. دوبەرەکیان تێکەوت.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
ضَرَسَ. ضَرَّسَهُ الزمانُ أو الدهرُ
إشتَدّ علیه / هەڵسوکەوتی زەمانە گازی لێگرت. پەکی خست.