تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



کۆنفرانسی تاران
کنفرانس تهران
کۆنفرانسی تاران
Tehran Conference
گرووپی تاکزایەند
گرووپێک ئەندامانی تەنها ژن یان تەنها پیاو بن.
گشت و تایبەت لە ڕوویەکەوە
العموم و الخصوص من وجە
گشت و تایبەتی
العموم و الخصوص
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گورگ و تاو
گۆش تاگۆش
گوش تاگوش
گۆش تاگۆش
گۆشا و گۆش
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
گۆشت تاڵ
بریتییە لە مەردوومی ئێسک قورس
گۆشت تاڵ
ئێسک گران٬ ڕەزا قورس.
یاو و تاو
گەرمی تا.
سەرچاوە: نالی
یەککە تاز
بەتەنها غارکەر، واتە لە هەموان پێشکەوتوو.

بن زک و جەبهەت سپیی، کلک ئێستر و دامەن سیا
یەککە تاز و سێ بڕ و، دوو باد و شەش دانگ و درێژ
بانکوتانەوه
[[١-بان/١+كوتانه‌وه]]
«مست.، مت.» شێلانی بانی خانوو به قاچ و پێ لەقه، له وەختی باران و دڵۆپەێ کەمدا * بانکوتان.
به تاڵ و حەتاڵ
[[=عا.:بطال و عطال]]
ست.» 1- حاڵی کەسێکی هیچ پیشەیە کی نەبێ.:: ڕۆژ هەتا ئێوارێ بەتاڵ و حەتاڵ دەسووڕێتەوه.2- حاڵی دەفرێکی هیچی تێدا نەبێ.:: گۆزەکه بەتاڵ و حەتاڵه چۆڕێ ئاو چییه تێیدا نییه.
بەتاڵ
[[ عا]]
ست.» 1-حاڵی دەفر یا هەر شتێکی دیکەی بۆ ئەوه دروست کرابێ لەلاوه شتێکی تێ بکرێ «بۆ هەڵگرتن یا گوازتنەوه» و هیچی تێدا نەبێ.:: قاپی بەتاڵ. جەواڵەکه بەتاڵه.*خاڵی «عا.»، «بک.» ڤالا.// پڕ. 2- حاڵی خانوو یا ژوورێکی کەسی تێدانەبێ و بۆ ئەوە دەس بدا ماڵێکی بچێته ناو تێیدا دانیشێ.:: با بزانین ئەو ماڵه ژووری بەتاڵیان هەیه بە کرێی بدەن. هەر لەم گوزەره چوار دووکانی بەتاڵ هەیه. * «هو.» واق. «سن.» ئاواق. 3- «مج.» ئادەمیزادێکی ئاقڵی بە شت نەشکێ و لە کاران سەرەودەر نەکا.:: تەماشای قەڵافەتی مەکەن هەر زۆر بەتاڵه. 4- «مج.» کتێبــ. یا وتار و نووسراوێکی «بیر» ێکی دەرنەخا و مەعنایەک بە دەستەوه نەدا، تەنیا وشەب ێ و ڕیز کرابێ.:: ئەم مەقالەیه چەند دوور و درێژه بە ڵام چەند بەتاڵه. 5- ناتەواوی چەشنه کارێک که ڕێ و شوێن و مەرجی تایبەتییان بۆ داندرابێ و ئەگەر یەکێ له مەرجەکانی کەل بوو هەموو کارەکه زەدەداربێ. «هەرچەند نوێژ دەکەم نوێژم بەتاڵه + ئەلحەمد دەخوێنم تۆ لە خەیاڵه» «فولکلۆر» - یەکێک له مەرجەکانی نوێژ ئەوەیه که دەبێ نوێژکەر مێشکی خۆی بۆ یادی خوا تەرخان بکا و له کاتی نوێژا بیر له هیچی تر نەکاتەوه - «که زۆر هات قەواڵه بەتاڵه» «قاباڵه» بۆ ئەوەیه به بەڵگه و دەلیل نیشان بدات خاوەن مڵک کێیه، بەڵام که کار هاته سەر «زۆر» دەلیل و مەنتق دەچنەوه ماڵی خۆیان بۆیەش «قەواڵه» که «بەتاڵ» ه.
بەتاڵبوون
[[ كو.عا]]
مس. لا.» 1-هیچ دە دەفردانەمان:: قاوورمەمان نەماوه کووپەکه بەتاڵ بووه. هەردوو شوشەکە بەتاڵ بوون ئەو هەموویان چۆن خواردۆتەوه. 2- چۆل بوونی خانوو و هەر شتێکی لەم بابەته.:: ژوورەکه سەری مانگ بەتاڵ دەبێ. 3- هیچ نەزانین، ئاقڵ بەشت نەشکان.:؛ پەککوو لەو کابرایه ! نازانم ئینسان چۆن وا بەتاڵ دەبێ. 3- بێ ناوەڕۆک بوونی کتێبــ. و نووسراو.. تێبــ.ینی: پێویسته ورد ببینەوه که مەسدەری «بوون» لەم وشەیە دا لەوانەیه بۆ زەمانی «حاڵ» و «موزارع.» بێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دادستان
[ا. ص ]
(دادسیتان - dadsitan)
دادو ەر، دادسیّن، دادبگیر، نوینه ری دەولەت له دادگادا (مدعی العموم).
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داورستان
[امر ]
(دافه ریستان - daveristan)
دادگا، عەداله تخانه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دبستان
[ا ]
(ده بیستان - debistan)
قوتابخانه ی سەره تایی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دبیرستان
[امر ]
(دەبیرستان - debarstan)
قوتابخانه ی ناوەندی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دختر افتاب
[ا. مر ]
(دوختەری ئافتاب duxteri aftab)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درافتادن
[مص.م ]
(دەرئوفتادەن - der ' uftaden)
به شەر هاتن، پیکادان، کیشمانه کیش کردن. درافشان - ص.فا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درختستان
[ا. مر ]
(درختستان - dirextistan)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دردستان
[ص. فا ]
(دەردسیتان - derdsitan)
دەردسین، نەخؤشی لابەر.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
درستاران
[ا ]
(دەرەستاران derestaran)
شاگردانه، کرتی پیشوەخته.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دستار
[ا ]
(دەستار - destar)
میّزەر، عەمامه، شاشک، سەرو پیچ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دستان
[ا.ع ]
(دەستان - destan)
ژیی عودو که مان و ئامیره موسیقیەکانی دی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دوزیستان
[امر ]
(دوزیستان - duzistan)
وشکاوی، گیانلەبەری وەكو قورباقه و کیسەل.
شارستانێتی
شارستانێتی٬ ژیری٬ جهزایی٬ چاوکراوەوەیی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
فریفتار
[ص. فا ]
(فەریفتار - ferîftar)
قۆتازە
(کە.):قۆتاسە
هێشتان(باک.)
گەنێن٬ گەن بوون٬ خراپ بوون٬ بهیشە.ـــ ددن (باک.) : گهناندن٬ خراپ کردن.