تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



ئەژناس(هەورا)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
ئەڵماس
جۆرە بەردێکی سپیی گرانمایەیە شووشەی پێ دەبڕێتەوە
ئەڵماس
[بەردێکی بەنرخە].
ئەڵماس
ماس، الماس، سامور، شمور. وێنە
ئەڵماس
بەردێکی زۆر سەخت و بەنرخە
ئەڵماس
[[پە: ئەلماست]]
(نا.) ١- بەردێکی سەختی بە ورشە و گرشەی بەقیمەتە، ئەسڵەکەی ڕەژیی (کاربۆن)ە. تێبــ.- لەبەر سەختی و ڕەقی هیچ ماددەیەک کار دە ئەڵماس ناکا و خۆی هەموو ماددەیەک دەڕووشێنێ و شوینی دەکا، بۆیە بۆ کون کردنی هەندێ شت و بڕینەوەی شووشە، لە سەنعەتا کەڵکی لێ وەردەگیرێ. بۆ ڕازاندنەوە و خشڵی ژنان بەکاردەهێنری. ڕەنگی سەوز و سوور و شین و ڕەشی هەیە (مەیلەو ئەو ڕەنگانەیە)، لە هەموان گرانتر و پەسندتری ئەوەیە کە هیچ ڕەنگی نییە وەکوو بلوور. کاتێ لەکان دەریدێنن پارچەکانی ناقۆڵا و کڕێژاوین بۆ لێک و لووس کردن و بریقەدار کردنی بە خاکەی خۆی دەیسوونەوە. کانی لە هیندستان، ئەفریقای جنووبی، ئوسترالیا و جێگای دیکەش دۆزراوەتەوە. لە کوردەواری دەکوترا هەر شوێنیک برووسکی ئاسمانی لێ بدا ئەڵماسی تێدایە. ٢- (مج.) آ) زۆر تیژ: ((پردی سێڕاتێ لە موو باریکتر و لە ئەڵماس تیژترە))، گوێزانەکەی وەها تیژ کردووە دەڵەی ئەڵماسە. ب) هەر شتێکی بریقەدار و ڕوون. ((ئەوا ساماڵی کرد ڕۆژ کەوتە سەر شاخی گڵەزەردە)) ((بەسەر ئەو بەفرەدا تیشکی هەتاو ئەڵماسی خوا کردە)) (پیرەمێرد-١٣٦) ٣- ناوە بۆ ئافرەتان.
ئەڵماس
ڕووژە، بەردێکی نرخدارو زۆر ڕەقە، شووشەی پێ دەبڕڕێتەوەو دەشکرێتە قاشی ئەنگوستیلەو هەموو جوورە خشڵێکی._تراش: پیاڵەو بەرداخێکە، کە تاشرابێ و گۆشەبێ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ابلاس
[ع - مص ]
(ئیبلاس - iblas)
بێ ئومێدبوون، خەمبار بوون.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اجلاس
[ع - مص - م ]
(ئیجلاس - iclas)
پێکڤە رۆنیشتن بە مەبەستی گفتوگۆ یان راوێژو تەکبیرو کۆبوونەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
احتباس
[ع - مص ]
(ئیهتیباس - ihtibas)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
احتراس
[ع - مص ]
(ئیهتیراس - ihtiras)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
احساس
[ع - مص - م ]
(ئیهساس - ihsas)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اخترشناس
[افا ]
(ئەختەرشیناس - exterşinas)
ئەستێرەناس، بەختگرەوە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اختلاس
[ع - مص - ل ]
(ئیختیلاس - ixtilas)
دزینی پارە.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اخماس (ئەخماس
( exmas))
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
ارتماس
[ع - مص - م ]
(ئیرتماس - irtimas)
خۆ نقوم کردن لە ئاودا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
اساس
[ع - ا ]
(ئەساس - esas)
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
استناس
[ع - مص - ل ]
(ئیستیناس - istinas)