بناغە، بنیات، بنیاد

دارەکەی خووارەوەی کەرەستەی تەونییە، کە لەنێو کونی سمتەکی دەنرێ و تەونی پێ قایم دەکرێ

دەسهەڵبەس، دەلەسە، درۆ، چەفتە، تۆمانج، شڵتاخ، پۆ (شەق) چتی وێنەچوو هەڵبەستن بۆ ئەم و ئەو._پێکردن: تۆماندن

تیشکێکە بە برووسک و ڕەعدەوە بەڵان نەکەوێتە سەرزەوی

مرقەمرقانە، نیکەنیکانە

نێوی هەرێمێکی کوردستانه و بەو خێڵەش دەڵێن، کە لەوێ دان، لە ناوەڕاستی کوردستانێدایە، چیای جودی(گۆدی)ش هەر لەو هەرێمەدا. نێوی نێرینانە._ی: زاراوەو یا شێوەی پۆشتەمەنی خاکی بۆتان. جوورە دروومانێکە. چەشنە هەڵپەڕینێکی تایبەتی وانە

_کرن: لە تەویلەدا کاو پەین و پاڵ بە جێگای ووڵاخاندا کردن، (باک) بۆتاڤۆک

بڕوانە: بۆتاڤ

بێستان

برێتییە لە بڵاوبوونەوەی دەنگ و باسێکی ناشیرین لە یەکێکەوە

مەبەس لە کەسێکی زۆر ڕووت و هەژارە وەکوو دەڵێن فیسارەکەس ئەوەندە ڕووتە ئاووری تێ بەردەی بۆسۆی لێ هەڵناستێ

کۆک، پۆشتە، باڵابەرز._ی: کۆکی، پۆشتەیی

بیمارسان، نەخۆشخانە

بێ بناوان، بێ کابان، بێ ژن

کارەسات، گێچەڵ._ی: کارەساتی، گێچەڵی

ناخۆش، بێ مەزە._ی: ناخۆشی، بێ مەزەیی

ڕۆژێکە خۆر بەدەرەوە نەبێ. ئاگری بێ تین. یەکسمێکە زۆر ڕانەکات و ڕتاو نەبێ

بێ سووچ و گوناح، بێ گوناح._ی: بێ سووچی، بێ گوناحی

بێدەر، بێجێ و ڕێ، بێکەس، بێنەوا

(هەمە.، دەر) بۆستان، (هەورا) بۆیسان، (باک) بیستان، کشت و کیاز، مەختی، مختی، مخمخک، سەوزیخانه یەکە کاڵەک و شووتی و خەیارو تێزوو سەوزەواتی لێ بەرهەم دێنرێ