تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان

X
   
 
   


سەرچاوە: شیرینی نوێ
أَبَداً
قَطّ. مُطلقاً / نا. نەء. هەرگیز. ببڕای ببڕای. هیچ جارێک. نەخێر.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إحتَسَبَ وَلَداً له
فَقَدَهُ كبیراً / کوڕی جوانەمەرگ بوو. (ئەگەر منداڵیش بمرێ پێی ئەڵێن إفتَرَگَ).
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إنحَصَرَك تضايَقَ وإنحَبَسَ. أصبَح محصوراً مُقَيَّداً
گیرا. تێگیرا. گیری خوارد. تەنگ بوو.
سەرچاوە: نالی
بەیانی دا
دەرکەوت.

له دوگمەی سوخمه دوێنێ نوێژی شێوان
بەیانی دا سفیدەی باغی سێوان
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تَعَصَّبَك صار سَيِّداً
گەورە بوو. خۆی گەورە کرد. ڕێزی لە خۆی نا.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تَعَمُّداً
عَمداً. قَصداً / بە ئەنقەست. بە ئارەزوو. بە هەوەس. بە قەستی.
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی
تەکی دا دواوه
پس رفت ،پس نشست ،پس برد ،پس نشاند.
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی
تەکی دا دواوه
ڕوویه دواوه ،بردیه دواوه. [کشایەوه ،کێشایەوه.]
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی
تەکی دا دواوه
تَقَهقَر ،تَنَحّی ،اِنتکَص عَلی عَقَبیه ،زَحَّهُ ،نَحاهَ.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَدا
ساقَ ودَفَعَ / لێیخوڕی. بردی بەڕێوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَدا
تَبِعَ / بەدوایا هات.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
حَدَداً أن يكون هذا
مَعاذ اللله / خوانەکا.
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی
خوەی دا زەویا
خود را به زمین زد.
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - کوردی
خوەی دا زەویا
خوەی کوتا زەویا، خوەی دا به زەوینا. [خۆی به زەویدا دا.]
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - عارەبی
خوەی دا زەویا
وَحَفَ، تَلَبَّدَ.
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دا
دایک (ز)
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دا
پیتێکە دەکەوێتە پێش هێندێ ناو (اسم)ەوە مەعنای جووڵانەوەیەکی سەر بەرەوخوار دەگەیەنێ
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دا
پیتی وریاکردنەوە
سەرچاوە: فەرهەنگی خاڵ
دا
پیتێکە بۆ بەستنەوەی دوو وتار بەیەکەوە بەکاردێنرێ
سەرچاوە: مەردۆخ کوردی - فارسی
دا
فرو، فرود، پایین.(حرف نزول است کە تنها استعمال نمیشود: فرود آمدن، پایین پریدن، فروهشتن.)
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
باوێشک دان
«مست.، لا»، «کعر.» تووشی حاڵەتی باوێشک بوون *باوێشک هاتن.: مچۆل بەم نیوەڕۆیەش هێشتا خەواڵووه و باوێشک ئەدا.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بای باڵ دان
«مست.، لا.»، «کن.» ١- دەست له بەریەک بڵاو کردنەوه و خۆ لەبەریەک کێشانەوه و ماندوویی لەخۆدەر کردن. ٢- «مج.» پیاسەیەکی بچووک لە شوێنێک هەوای پاکی لێ هەبێ «دەرەوەی شار، ناو باخ و بێستان» :: ئێواران تۆزێ بای باڵی خۆت بده. چووینه تووی مەلیک بای باڵی خۆمان دا.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برای دایکی
ئادەمیزادێکی نێرینه که دەگەڵ کەس یا کەسانێکی تر دایکیان یەک بێت. *داییک برا.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
برک دان
«مست.لا.»، «مت.» تۆرهەڵدانی شتی فڕێدان و هاویشتنی شتێک.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بن دانەوه
«مست. مت.»، «مک.» هەڵقەندن و دە ردانی خاک و خۆڵی دەرەوەی بنجه گیایەک یا دارێک بۆ ئەوەی به بنه هەڵکەندرێ.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بووک دابەزاندن
مست. مت.» هێنانە خواری بووک «بووک» لە خوانی زین پاش ئەوەی دە گاته بەرماڵی زاوا.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بە ئامانەت دان «دانان
«مستـ. متـ.» ١- شتێک لە لای کەسێ دانان کە پاشان لێی وەربگیرێتەوە. ٢- ناشتنی مردووی شیعە لە شوێنێک تا لە هەلێکدا بگوازرێتەوە بۆ شوێنە پیرۆزەکان.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەبا دان
مست. مت.» زایه کردنی شتێ، به هیچی شتێک له دەست خۆ دەرکردن.:: شێره ئەو هەموو پارەیه ی هەبوو به بای دا.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەدم دادانەوه
مست. مت.»، «مک.» بەر پەرچ دانەوەی کەسێکی قسه دەکا و قسەکانی به دڵی یەکێک نەبێ که دە یان بیسێ.
سەرچاوە: قامووسی زمانی كوردی - زەبیحی
بەدیارەوه دانیشتن
«مست. مت.» چاوەدێری کەسێک یا شتێک کردن.:: بەدیارەوە دانیشتن مەبادا کارێکی هەبێ. ئەوه بەدیار مەوه دانیشتووی کەچی؟
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داء
[ا.ع ]
(داء - da)
نەخوشی، نه ساغی.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داء البطن
[ا.مر ]
(دائولبه تن - da ' ul betn)
ژانەزگ، سک یەشه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داء الثعلب
[ا. مر ]
(دائوس س¬ ئلەب - da ʼ us se’leb)
موخورکه، و¬ەرینی موی سەرو برو، خركانه.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دائر
[ص.فا - ع ]
(دائیر - xeir)
ئاوا، بەرقەرار.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دائره
[ا.ع ]
(دائیره - daire)
بازنه، دایەره، دەف، جغز.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دابر
[ص.فا - ع ]
(دابیر - dabir)
پاشکو، په یره و، گوزەشته.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دابه
[ا.ع ]
(داببه - dabbe)
حەیوان، چارەوی، چوار پی، ولاخ.
سەرچاوە: فەرهەنگی کوردستان
دابەشکەر
دابەشەر ،بەشکار، پەخشێن، دابەشێن
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داداء
[ا.ع ]
(دەئداء - de ' da)
شەوی زور تاریک، ئه نگوسته چاو، شەوەزەنگ
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
داداش
[ا.تر ]
(داداش - dadaş)
برا.

مافی لەبەرگرتنەوە © 2014 - 2025 وشەدان
پ‌.هـ.د پێوەندی هاوکێش وەرگرتنی قەدبڕی سایت