وشەدان

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خلف

[ا.ع ]

(خولف - xulf)

درۆ، وەعدە بە خیلاف.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خلف

[ا.ع ]

(خەلف - xelf)

پشتەوە، پاشەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خلف

[ا.ع ]

(خەلەف - xelef)

فەرزەن، فەرزەنی باش و ساڵح، جێنشین.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ

كان خَلیفَتَهُ. أتی بَعدَه / بەدوایا هات. جێی گرتەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ

حَلّ محل. بَقی بَعد / جێگەی گرتەوە. چووە جێگەکەی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلف

ضِد سَلَفَ / نەوەی خستەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَف

وَلَد. نَسل. ذُرِّیَة / نەوە. وەچە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَف

بدیل. عِوَض / بری. بریکار. لەجێی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلف

ظَهر. قَفا. مُؤَهِرة. وَراء / بەشی دواوە. پاش. پشت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلف

الردیء من القول / قسەی قۆڕز هیچ و پووچ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلف

أحَدّ الفأس / دەمی تەشوێ. دەمی تەور.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خِلف

حَلَمَة الضَرع / گۆی گوان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خُلف

عَدَم إنجاز الوَعد / بێ گفتی. پەیمان شکاندن. درۆ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلف

یَرء. أحداث / دروستکردن. داهێنان. هێنانەکایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ عن أصحابه

تَأَخَّرَ / دواکەوت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ فلاناً

أخَذَهُ من خَلفِه / لە پشتەوە گرتی. لە دواوە پەلاماری دا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ له

ذَكَرَهُ فی غیابه (بخیر أو شَرّ) / پاشملە باسی کرد. ناوی هێنا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَفَ له وعليه

عَوَّضَ / پاداشتی دایەوە. بژاردی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلَّفَ ولداً

إنسَلَّ / نەوەی خستەوە.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

خلفاء

[ا.ع ]

(خولەفاء - xulefa’)

خەلیفە، چوار خەلیفەی موسڵمانان؛ ئەبوبەکر کە لە ساڵی ١١ی کۆچی بوو بە خەلیفە، عومەر لە ساڵی ١٣ی کۆچی بوو بە خەلیفە، عوسمان کە لە ساڵی ٢٣ی کۆچی بوو بە خەلیفەو عەلی کە لە ساڵی ٣٥ی کۆچی دا بوو بە خەلیفە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلفَة

فَقد الشَهوَة الی الطعام / دڵ نەبردن. پێنەخوران.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خُلفَة

العَیب / شوورەیی. نەنگی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خِلفَة

رُقعَة / پینە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خِلفَة

ماعُلِّقَ خلف الراكب / پاشکۆ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خِلفَة

بَقیَّة / پاشماوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خُلفَة. خِلفَة

خِلاف. نِزاع. خُصومَة / ناکۆکیز.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلفيَّة

أرضیَّة / تەختەکەی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

خَلفيَّة

خَفایا وماوراء / نهێنی. ئەوەی بە دوایا دێت و نازانرێ.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

إستَخلَفَك جَعَلَهُ خليفَته أو في مكانه

لە شوێن خۆی داینا. کردی بەجێنشینی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

المُخَلَفون

هیئة المُخَلَفین / دەستەی سوێند خوارن.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُتَخَلِف (جمع متخلفات)

مُتَبَق. مَتروك. فضلة / ماوە. پاشماوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخلَف

أعسَر / چەپە. چەپلەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخلَف

أحوَل / خێل.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

أخلف عليه

عَوَّض / بۆی بژارد. پاداشتی دایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

اخلَفَ الرجاءَ أو الطَنَّ

حَیّب الأمل / نائومێدی نواند. ئەوە نەبوو کە بیری لێ ئەکرایەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

اخلَفَ وَهدَهُ أو بوهده

لم یَتمِمهُ / پەیمان و بەڵێنی شکان. بێ بەڵێن بوو.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

تخلف

[مص. ع ]

(تەخەلوف - texeluf)

پاشکەوتن، پەیمان شکاندن، بەڵێن نەبردنەسەر.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلُّف

تَأَخُّر / دواکەوتن. بەجێمان.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلُّف حضاري

ضِد تَقَدُّم وَتَطَوُّر / دواکەوتن. دواکەوتوویەتی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلُّف عَقلي

تَعَوُّق عَقلی / بَلاهَة / گێژووێژی. کەم ئەقڵی.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلَّف عَقلياً

تَعَوَّق عقلیاً / کەم ئەقڵ بوو. دواکەوتوو بوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلَّفَ عَن

تَأَخَّرَ / دوواکەوت. بەجێما.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلَّف عن الحُضُور

غاب. لم یَحضَر / ئامادە نەبوو. نەهات. دواکەوت.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلُّف عن الحُضور

غیاب. تَأَخُّر / دواکەوتن لە دانەوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلَّفَ عن الدَفع

لم یَدفَع / دواکەوت. دواکەوت لە دانەوەدا.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

تَخَلُّف عن الدفع

تأخیر فی الدفع / ئامادەنەبوون. نەهاتن.

سەرچاوە: گۆڤەند و زنار

متخلف

[ا.فا.ع ]

(موتەخەللیف - mutexellif)

خیلافکار، پاشکەوتوو.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُتَخَلِف

مُتَأَخِر / دواکەوتوو. لەدواوەیە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُتَخَلِف

غیر مُتَطَوِّر / دواکەوتوو. کۆنەپەرست.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُتَخَلِف (جمع متخلفات)

مُتَبَق. مَتروك. فضلة / ماوە. پاشماوە.

سەرچاوە: شیرینی نوێ

مُتَخَلِف عقلياً أو جَسَدِياً

مُعَوَّق. ناقِص / ناتەواو. کەمئەندام. شێتۆکە.

تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان