تۆڕی زاراوەپارێزیی وشەدان



سەرچاوە: شیرینی نوێ
أدمَجَ الحَبلَك أجاد قَتلَهُ
باشی بادابوەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أرطَبَك رَطَّب. بَلَّ. نَدّى
سەرچاوە: شیرینی نوێ
ألقى له الحَبل على الغاِرب
أعطاه الحریة / جڵەوی بۆ شلکرد. دای بە دەمیەوە. بەرەڵای کرد.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إصطَبل
مأوی الدُواب / تەویلە. پشتیر. گەوڕ. پەچە. ئەختەخانە. کۆڤ.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إضطرب حَبلُهُ
أصبح منزعجاً مرتبكاً / شپرزە بوو. شڵەژا.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
الحَبل الصوتي
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بل
[ص – ا ]
(بەل – bel)
هاووازی، پاژنەی پێ.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
بل
[ع - حرف عطف ]
(بەل - bel)
بهڵکه، بەڵکو.
بل
بەجگە، بەغەیرەز: هاتە دەستێ مە درەقسێ و دگۆ بل ژ مەلێ / دەست ب کەس دی د سەمایا کوملاتێ نادم، «جزیری»
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَلّ
حرف عطف / بةلَكو –ماذَهَبَ الأولَ بل الثانی / یەکەم نەڕۆی بەڵکو دووەم.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَلَّ
بَلَّلَ. نَدَّی / تەڕیکرد.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَلَّ
أبَلّ من مَرَضِه. شُفِیَ / چاکبووەوە. هەڵسایەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بِلّ
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بِلّ
داهِیَة / زۆرزان. تێگەیشتوو.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بَلَّ بِكذا
ظَفَر به / دەستیکەوت. بردیەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
بلُطف
بِرقَّة / بە نەرمی. بە نەرم و نیانی. بە ڕووخۆشی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تسلسل أفكار. حَبل أفطار
زنجیرەی بیرکردنەوە.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
تَوَتَّر الحَبلُ
إشتَدّ وصَلُبَ / توند بوو. جەڕی. ڕاکێشرا.
1- بلاو
[[؟]]
«نا.»، «سن.» دانه لغاو. تم: مردۆخ، ب1، «ل- 178» .
2-بلووری
[[؟]]
«نا.»، «کعر.»، قوماشێکی سپییه له لۆکه دروست دەکرێ و له کوردستان بۆ کراس و دەرپێ و بەرگه لێفه و کفنی مردوو و... بەکاردێت.*«کئێر.» مەڕمەڕشا، هومایی، هوماییل.
بلا
«سیفەی ئەمره»، «سن.»، تم:بڵا.
بلانه
سیفەی ئەمره»، «سن.»، تم:بڵا.
سەرچاوە: گۆڤەند و زنار
دیوان بلخ
[امر ]
(دیفانی بەلخ - divani belx)
دەلین دادگایەک له بەلخ هەبووه به ناهەق حوكمی کردوودو بیتاوانانی حوکم داوه. جا ئیستاش هەر دادگایەک حوکمی نارەوا بدات بەو دادگایەی به لخ - ی دەشوبهینن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
(بدون. بلا. من غير) إنقطاع
سەرچاوە: شیرینی نوێ
(بدون. بلا. من غير) تَوَقُّف
مُستَمِر / بەبێ وەستان. بەردەوام. یەکبینە. بێوچان.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
(بلا. بدون. دون) قَيد أو شرط
غیر مشروط. بِغَیر تَحَفُظ / بەبێ چەن و چوونی. بەبێ هیچ مەرج و گیروگرفتێک.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
(بلا. بدون. من غير) مقابِل
مجانا. بدون عِوَض / بەخۆڕایی. بەبێ جیاتی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
(بلا. دونَ. من دون) شَرط
1- بلووری
[[ بلوور/1و2 + 3- ئی.]]
«ست.» 1- هەرشتێکی له بلوور دروست کرابێ:: کاسە ی بلووری. 2- هە ر شتێکی و ەکوو بلوور، ورشەدار و ڕوون و بێگەرد وابێ.
1- بلوێر
[[2-ب/2لوێر+لووراندن» ]]
«نت.» ئامرازێکی موسیقای کوردییه، له قامیش دروست دەکرێ، حەوت کونی تێدایه - بە ئەندازەی حەوت پیتی- نۆتەی موسیقای که تازه دۆزراونەوه «دۆ، ڕێ، می، فا، سۆل، لا، سی» -و هەموو هەوایەکی پێ لێدەدرێ.* «بک.» بلوور، بلوول. «سن.» بلوور، لووکە (تم: مردۆخ، ب١، ل-٣١١ و ب٢، ل-٦٠٠). «جن.» بیک.
2- بلاو
[[2-ب/2+لاو «لاوانده‌وه» ]]
«سفا.»، «سن.» ئەو کەسەیه مردوو دەلاوێنێتەوه و پێی هەڵدەڵێ «تم: مردۆخ، ب1، ل- 178»
2- بلوێر
«نا.»، «مک.» لولەیێکی داره، بستێک درێژ دەبێ و سەرێکی تۆزێ له لاسکە کەی دێته پێشەوه. له بالیفەی بێشکەی منداڵ- هەڵدەکێشرێ، تا کاتێ منداڵەکە میز دەکا بچێته ناو «ئاوەخانه» که به ژێر لانکەوه دەیبەستن. به پێی شکڵی ئەو بەشەی کە لە لاسکەکە ی دێته پێشەوه دەبێته کوڕانەو کچانه. تێبــ.- من وا دەزانم که «1- بلوێر» و «2- بلوێر» یەک وشەن و دووەم لەبەر نیمچە و وێکچوونێکی شکڵی له یەکەمیان خوازراوەتەوه و من به ئانقەست کردوومنەوه دوو «واحید» ی سەربەخۆ. «کک.» بلوین.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أبلى بلاءً حَسَناً
أظهر بأسه. بَرهَنَ شجاعته / ئازایەتی و چابووکی نواند.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أرض الحرام. منطقة الحرام. أرضٌ بين بلدين
سەرچاوە: شیرینی نوێ
أسقَطَت الحًُبلة جَنينها
أجهَضَت / لەباری چوو. بەرەکەی فڕێدا.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إبن بلد
إبن الوطن / هاوڵاتی.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إبن بلد المرء
إبن مَدینَتِهِ / خەڵکی شارێکن.
سەرچاوە: شیرینی نوێ
إستَفَّ. سَفَّ. بَلَع. إزدَرَدَ